Reklam Değerlendirmesi
6 Bardak mı, 241.413.-TL ceza mı?
Reklamda vaat edilen hediyesini alamayan 9 yaşındaki tüketici başvurusunun hatırlattıkları…
Dalaman’da yayımlanan yerel bir gazetedeki haberi sizlerle paylaşmak ve bu haberin reklamlarla ilgili hatırlattığı birkaç önemli noktaya değinmek istedik. Haberde, 9 yaşındaki bir ilkokul öğrencisinin, bir meşrubat firmasının 2 kapak getirene bir bardak hediye kampanyasından yararlanmak istediği ancak hediyesini alamaması üzerine Ticaret Bakanlığı'na şikâyette bulunduğu, yapılan soruşturma neticesinde meşrubat firmasına 241.413.-TL tutarında idari para cezası kesildiği belirtiliyor.
2017 yılında 6 kapak toplayarak reklamlarda söylenen bardakları almak isteyen E.D.A., birkaç markete gidip bardakları alamayınca –okulda öğrendiği tüketici hakları ile ilgili bilgilerinden yola çıkarak- ailesi ile birlikte şikayetçi oldu. Başvuruyu değerlendiren Ticaret Bakanlığı Tüketicinin Korunması ve Piyasa Gözetimi Genel Müdürlüğü’nce aileye gönderilen yazıda, değerlendirme neticesinde bazı satış noktalarına hediye gönderilmediğinin, bazı satış noktalarının hediye ürünü tüketiciye vermediklerinin, bazı satış noktalarının da kampanyaya katılmadığının belirlendiği belirtildi. 2 sayfalık metnin sonuç bölümünde ise tüketicinin hangi satış noktalarının kampanyaya dâhil olup olmadığı konusunda bilgi sahibi olamadığı ve tüketicinin eksik bilgilendirmeyle yanıltıldığı ifade edildi. Tüketicinin Korunması Hakkındaki Kanun'a göre firmaya 241.413.-TL idari para cezası verildiği ve reklamın durdurulduğu belirtildi. (Kaynak: ntv.com.tr)
Reklamlarda Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar Neler?
Minik arkadaşımızı, öğrendiklerini hayata geçirerek hakkını aradığı için tebrik ediyoruz. Haberde, şikâyet edilen firmanın daha sonra aileye 6 adet bardak gönderdiği bilgisine yer verilmiş. Son derece basit (ve pazarlama stratejisi olarak da başarılı olduğu tecrübeyle sabit olan) reklam vaadinin, doğru planlanmaması ya da doğru yürütülmemesi nedeniyle 6 bardak fiyatının oldukça üzerinde(!) bir cezaya neden olması bakımından firmanın paradoks yaşadığı ortada…
Firmanın reklamlarda söylenen bardakları vermemek gibi bir niyetle hareket etmediğini düşünüyoruz. Doğru yürütülmemiş bir reklam kampanyası olduğu ya da münferit bir aksaklığın yaşandığı kanaatindeyiz. Ancak, nedeni ne olursa olsun, reklamlarda tüketiciye sunulan koşullar ve karşılığının nasıl sunulduğu son derece önemli. Zira “hatalı ya da eksik” bilgilendirme, böylesi neticelere neden olabilecektir. Bilgilendirme, satış noktaları için de doğru yapılmalı. Her şey eksiksiz planlansa da, satış noktasının bilgi sahibi olmaması da aynı neticeye neden olabilecektir.
Bu konuda yasa ve ilgili yönetmelikler ne diyor?
1. Kanunda ticari reklam, “ticaret, iş, zanaat veya bir meslekle bağlantılı olarak; bir mal veya hizmetin satışını ya da kiralanmasını sağlamak, hedef kitleyi oluşturanları bilgilendirmek veya ikna etmek amacıyla reklam verenler tarafından herhangi bir mecrada yazılı, görsel, işitsel ve benzeri yollarla gerçekleştirilen pazarlama iletişimi niteliğindeki duyurular” olarak tanımlanmıştır. Dolayısıyla, amaç hedef kitleyi ikna ederek satış yapmak. Yani, tüketici, reklamdaki bilgiye inanarak satın almaya yöneleceği için, o bilgi olmasaydı almayacak ya da birden fazla kere almaya yönelmeyecek olacağından, “dürüstlük” kriterinin kapsamının ne denli geniş olduğu ortada.
2. Reklamların, Reklam Kurulunca belirlenen ilkelere, genel ahlaka, kamu düzenine, kişilik haklarına uygun, doğru ve dürüst olmalarının esas olduğu da yine kanunda açıkça belirtilmiştir.
3. Tüketiciyi aldatıcı veya onun tecrübe ve bilgi noksanlıklarını istismar edici, can ve mal güvenliğini tehlikeye düşürücü, şiddet hareketlerini ve suç işlemeyi özendirici, kamu sağlığını bozucu, hastaları, yaşlıları, çocukları ve engellileri istismar edici ticari reklam yapılamayacağı belirtilmiştir. Özellikle bu kriter bakımından pratikte, “ortalama bir tüketici algısı”nın esas alındığının altını çizmek isteriz.
4. Nitekim, Tüketicinin Korunması hakkında Kanun’un 62.maddesi şöyledir : “Bir ticari uygulamanın; mesleki özenin gereklerine uymaması ve ulaştığı ortalama tüketicinin ya da yöneldiği grubun ortalama üyesinin mal veya hizmete ilişkin ekonomik davranış biçimini önemli ölçüde bozması veya önemli ölçüde bozma ihtimalinin olması durumunda haksız olduğu kabul edilir. Özellikle aldatıcı veya saldırgan nitelikte olan uygulamalar ile yönetmelik ekinde yer alan uygulamalar haksız ticari uygulama olarak kabul edilir. Tüketiciye yönelik haksız ticari uygulamalar yasaktır.”
5. Tüketicinin reklamda sunulan koşulları ne şekilde yerine getireceği, getirmesi halinde vaat edilen hediyenin ne şekilde nasıl temin edileceği gibi, reklamdaki asli unsurların tereddüte yer vermeyecek açıklıkta ve anlaşılmasına müsaade edecek süreyle tüketiciye sunulmalıdır. Pek çok reklamda rastladığımız, detaylı bilgi için başka mecraya yönlendirilen durumların, bilgilendirme yükümlülüğü bakımından yeterli olmayacağını belirtmek isteriz. Asli unsurlara ana reklamda yer verilmelidir.
Ticari reklamlarda bulunması gereken unsurlar ve nelere dikkat edilmesi gerektiği konusu, reklamı yapılan ürün ya da hizmet, ilgili olduğu sektör, yayımlandığı mecra gibi pek çok farklı kritere göre değişkenlik göstermektedir. Ayrıca, yine bu kriterler uyarınca farklı düzenleyici otoritelerin denetim ve düzenlemelerine tabi olabilmektedir. Bu metindeki kısa değerlendirme, yukarıda yer verilen haberin hatırlattığı konulara değinmek için ve söz konusu haberin kriterleri ile sınırlı olarak yapılmıştır.
Reklamlar ile ilgili değerlendirmelerimize devam edeceğiz..
Reklam Değerlendirmesi
/ Yasal Uyarı
Sayın Ziyaretçimiz;
Internet sitemizde bulunan bilgiler VERDA tarafından, Türkiye Barolar Birliği'nin meslek kuralları ve yürürlükteki Avukatlık Kanunu uyarınca sadece bilgi amaçlı olarak sunulmaktadır.
Bu Internet sitesinde yer alan bilgiler, reklam veya diğer bir ticari amaca hizmet etmemektedir ve bu amaçlarla veya Türkiye Barolar Birliği'nin meslek kurallarına aykırı herhangi diğer bir amaçla kullanılamaz. Ayrıca hiçbir şekilde hukuki tavsiye veya görüş teşkil etmez veya bunların yerine geçmemektedir. Burada yer alan bilgilerden hareketle VERDA ve ziyaretçi arasında avukat-müvekkil ilişkisi doğmaz. Son olarak, burada yer alan bilgiler zaman zaman güncel olmayabilir. Hukuki bir konuda sormak istedikleriniz için irtibat bilgilerimizden bize ulaşabilirsiniz.
VERDA’nın bilgisi ve önceden yazılı onayı olmaksızın, bu siteye atıf yapılamaz veya link verilemez.
Sitemizde yer alan tüm bilgiler, bültenler, marka ve logoya ilişkin tüm fikri mülkiyet hakları VERDA’ya aittir ve VERDA’nın önceden yazılı muvafakati olmadan kopyalanamaz, çoğaltılamaz veya kullanılamaz.
Aşağıda detaylarını okuyabileceğiniz Gizlilik Politikamız kapsamında, sitemizi ziyaretiniz esnasında paylaşmış olduğunuz bilgilerin olması durumunda, söz konusu bilgiler sadece sizlerle irtibata geçmemizin gerekmesi halinde kullanılabilecektir. Bunun haricinde üçüncü kişilerle paylaşılmayacaktır.
Bu Yasal Uyarı ve Gizlilik Politikası’nda değişiklik yapma hakkımız olduğunu belirtir, olası değişikliklerin yine burada yayımlanacağının da altını çizmek isteriz.
/ Gizlilik Politikası
Sitemizi ziyaret etmeniz halinde bizimle her hangi bir kişisel veri paylaşmış olmuyorsunuz.
“İletişim” alanımızdan veya info@verdahukuk.com’a mail atılarak yapılan iş başvuruları kapsamında başvurucunun özgeçmişinde paylaşmış olduğu kişisel veriler (kimlik bilgileri, iletişim bilgileri, eğitim bilgileri gibi özgeçmişte bulunan tüm bilgiler) yalnızca iş başvurusu değerlendirmesinde işlenmektedir.
“Online Borç Ödeme” alanımızdaki uygulama üzerinden yapılan yönlendirmeyle yapılan ödemelerde, sisteme girilen kredi kartı bilgileri VERDA tarafından kaydedilmemektedir. Söz konusu alana yazılan ad, soyad ve irtibat bilgileri ise yalnızca, ödeme yapılan dosya kapsamında bilgi verilmesini gerektiren bir durum halinde, size ulaşabilmek amacıyla kaydedilmektedir.
Kişisel verileriniz, ilgili mevzuatın öngördüğü durumlarda düzenleyici denetleyici kurumlara ve resmi mercilere aktarılabilecektir.
İşlenen veriler ve bilgiler, yasal veya sözleşmesel dosyalama süresi sona erdiğinde tarafımızca uygun görülecek yöntemlerden biri ile silinecek, yok edilecek veya imha edilecektir.
Sitemizdeki çerezleri silebilir, devre dışı bırakabilir ya da engelleyebilirsiniz. Bilgisayarlarında çerez kullanımını devre dışı bırakmış ziyaretçilerimiz de internet sitesini kullanmaya devam edebilir. Ayrıca tüm ziyaretçilerimiz VERDA tarafından kendileri hakkında tutulan bilgileri görmek, değiştirmek ya da silmek için info@verdahukuk.com adresine e-posta göndererek talepte bulunabilirler. Talebin kimlik ve adres bilgilerinizi içermesi ve başvuruya kimliğinizi tevsik edici belgelerin de eklenmesi gerekmektedir.
/ COVID - 19
VERDA
COVID – 19 salgınından kaynaklanan risklere karşı aldığımız tedbirler kapsamında, ekibimizin ofiste bulunmaları gerekmedikçe çalışmalarına uzaktan devam edebilmeleri için gerekli tüm teknolojik ve lojistik altyapı devrededir ve müvekkillerimize verilen hizmetlerin herhangi bir gecikme yaşanmaksızın devam etmesi için her türlü önlem alınmıştır. Hali hazırda ofisimizde fiziksel katılımla çalışma yapılmakta olup, binamızda ve çalışma ofislerimizde detaylı dezenfeksiyon işlemi yapılmıştır. Ayrıca ortak kullanım alanları günlük olarak dezenfekte edilmekte ve ozonlama işlemi yapılmaktadır.