Avrupa Birliği Sayıştayı tarafından yayımlanan 16 Eylül 2024 Tarihli raporda yer verilen bilgilere göre, “Geri dönüştürülmeyen plastik ambalaj atıklarına dayalı AB gelir sistemi” düzgün işlemiyor.
2021 Ocak ayından itibaren yürürlüğe giren sistem, AB üye ülkelerinin kendi ülkelerinde geri dönüştürülmeyen plastik ambalaj atığı miktarına göre AB bütçesine katkıda bulunmalarını gerektirmekteydi.
Sisteme göre her ülke, geri dönüştürülmeyen plastik ambalaj atığı kilogramı başına €0,80 oranında bir ödeme yapmalıdır. Ancak, ekonomik farklılıkları göz önünde bulundurmak için bazı ülkelere indirimler veya ayarlamalar yapılabileceği de belirtilmiştir. Bu vergilendirme, AB’nin daha sürdürülebilir ve döngüsel bir ekonomiye geçişini destekleme çabalarının bir parçası olup, Avrupa Yeşil Mutabakatı gibi girişimleri finanse etmeye yönelik bir uygulamadır. Toplanan fonlar, AB bütçesini finanse etmek ve çevresel etkileri azaltmaya yönelik çeşitli projeleri desteklemek için kullanılırken, üye devletleri daha iyi atık yönetimi uygulamaları benimsemeye teşvik etmeyi amaçlamaktaydı.
Avrupa Birliği Sayıştayı’nın yayımladığı son rapora göre, 2021 yılında uygulamaya konulan geri dönüştürülmeyen plastik ambalaj atıklarına dayalı yeni AB gelir mekanizması ('plastik tabanlı kaynak'), istenildiği gibi işlemiyor. Uygulamanın izlenmesi ve desteklenmesi konusunda gerekli adımlar zamanında atılamadığı için birçok AB ülkesi bu yeni sisteme hazırlıksız yakalandı.
AB’nin plastik tabanlı gelir kaynağı, yalnızca AB’nin ekonomik toparlanma araçlarına katkıda bulunmakla kalmayıp, aynı zamanda tek kullanımlık plastik tüketimini azaltmayı, geri dönüşüm oranlarını artırmayı ve döngüsel ekonomiyi teşvik etmeyi amaçlıyor. Üye devletler, geri dönüştürülmeyen her kilogram plastik ambalaj atığı için 0,8 Euro ödeme yapıyor.
Ancak geri dönüştürülmeyen atıklara dair veriler iki yıl sonra kesinleştiği için, bu ödemeler başlangıçta tahmini verilere dayanıyor ve daha sonra düzeltiliyor. 2023 yılında, bu plastik tabanlı gelirden elde edilen toplam miktar 7,2 milyar Euro’ya ulaştı ve bu, AB’nin toplam gelirinin %4’üne denk geliyor.
Raporda ayrıca, Ambalaj ve Ambalaj Atıkları Direktifi’nin sadece beş üye ülke tarafından zamanında ulusal mevzuata dahil edildiği belirtiliyor. Avrupa Komisyonu, diğer 22 ülkeye karşı ihlal işlemi başlattı ve raporun yazıldığı sırada bu işlemlerden biri hala devam ediyordu. Direktifin ulusal mevzuata tam olarak dahil edilmesinin ardından, dışarıdan bir yüklenici uyum denetimleri gerçekleştirdi.
Ancak denetçiler, birçok ülkede 'plastik' ve 'ambalaj' tanımları veya geri dönüştürülen plastik atık miktarlarının hesaplanması gibi kilit unsurların doğru şekilde mevzuata entegre edilmediğini tespit etti. Denetçiler, Avrupa Komisyonu'na bu duruma bir an önce müdahale etmesi çağrısında bulunuyor.
2021 yılındaki plastik tabanlı gelir kaynağının ilk yılında, üye ülkelerin çoğu (22 ülke), nihai verilere dayalı hesaplamalardan daha düşük tahminlerde bulundu. Genel olarak, 2021 yılında geri dönüştürülmeyen ambalaj atığı miktarı, 2023'te rapor edilen miktardan 1,4 milyar kilogram daha düşük tahmin edildi. Sonuç olarak, 2021 yılı için plastik tabanlı kaynak 1,1 milyar Euro eksik hesaplandı ve bütçedeki bu açığı kapatmak için başka bir kaynaktan karşılanması gerekti.
Son olarak, yeterli denetimlerin yapılmaması nedeniyle, bazı plastik ambalaj atıklarının aslında geri dönüştürülmeyip yakıldığı, çöpe atıldığı ya da depolandığı riski bulunuyor. Eğer geri dönüştürüldüğü iddia edilen bu atıklar aslında geri dönüştürülmemişse, bu sadece bir çevre suçu oluşturmakla kalmaz, aynı zamanda bu kaynak için yapılması gereken ödemelerin de haksız yere düşürülmesine yol açacağı ifade edilmekte. Denetçiler, aynı riskin AB dışına ihraç edilen plastik atıklar için de geçerli olduğunu ve üye ülkelerin üçüncü ülkelerdeki geri dönüşüm şartlarının AB gerekliliklerine uygun olup olmadığını doğrulama yetkisine sahip olmadığını vurguluyor. Bu riski azaltmak için acilen önlem alınması gerektiği öneriliyor.
Ülkemiz de sürdürülebilir bir çevre politikası oluşturma yolunda önemli adımlar atmıştır. Avrupa Birliği'nin Yeşil Mutabakatı ile uyumlu olarak, atık yönetimi ve geri dönüşüm alanında ciddi ilerlemeler kaydedilmektedir. Özellikle son yıllarda, geri dönüşümün teşviki ve döngüsel ekonomiye geçişi destekleyen kapsamlı stratejiler devreye alınmıştır.
16 Temmuz 2021 tarihinde yayımlanan "Yeşil Mutabakat Eylem Planı" ile çevre dostu politikaları güçlendirilmesi ve geri dönüşüm süreçlerinin daha verimli hale getirilmesi hedeflenmektedir. Bu kapsamda, özellikle plastik atıkların geri dönüşümünü artırmak ve sıfır atık hedeflerine ulaşmak için ülkemizde çok sayıda projeye imza atılmaktadır.
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığınca 2017 yılında başlatılan Sıfır Atık Projesi ile ülke genelinde geri dönüşüm farkındalığı artırılmış, toplama ve ayrıştırma altyapısının iyileştirilmesi yönünde adımlar atılmıştır. Ayrıca, yeni düzenlemelerle geri dönüştürülebilir malzemelerin daha etkin bir şekilde ekonomiye kazandırılması amaçlanmaktadır.
Türkiye’nin geri dönüşüm konusunda attığı bu adımlar, hem çevreyi korumak hem de sürdürülebilir kalkınmayı desteklemek açısından büyük önem taşımaktadır.
Ayrıca, atık yönetimi alanında yapılan yatırımlar, Türkiye’nin döngüsel ekonomi hedeflerine daha hızlı bir şekilde ulaşmasına katkı sağlayacaktır. Ülkemiz, Avrupa Yeşil Mutabakatı ile uyum sürecinde geri dönüşüm ve atık yönetiminde örnek teşkil eden projeler geliştirmeye devam etmekte, çevreyi koruma ve sürdürülebilir ekonomiye geçiş konusundaki kararlılığını sürdürmektedir.
Avrupa Sayıştayı tarafından yayımlanan raporun tamamına ise aşağıdaki linkten ulaşabilirsiniz.
https://www.eca.europa.eu/ECAPublications/SR-2024-16/SR-2024-16_EN.pdf
Bülten içeriği genel bilgilendirme amacıyla hazırlanmıştır. Eğer uyum ve hukuki danışmanlık konularında daha fazla bilgi edinmek veya uyum süreçlerine dahil olmak isterseniz, hukukçunuza danışınız.
/ Yasal Uyarı
Sayın Ziyaretçimiz;
Internet sitemizde bulunan bilgiler VERDA tarafından, Türkiye Barolar Birliği'nin meslek kuralları ve yürürlükteki Avukatlık Kanunu uyarınca sadece bilgi amaçlı olarak sunulmaktadır.
Bu Internet sitesinde yer alan bilgiler, reklam veya diğer bir ticari amaca hizmet etmemektedir ve bu amaçlarla veya Türkiye Barolar Birliği'nin meslek kurallarına aykırı herhangi diğer bir amaçla kullanılamaz. Ayrıca hiçbir şekilde hukuki tavsiye veya görüş teşkil etmez veya bunların yerine geçmemektedir. Burada yer alan bilgilerden hareketle VERDA ve ziyaretçi arasında avukat-müvekkil ilişkisi doğmaz. Son olarak, burada yer alan bilgiler zaman zaman güncel olmayabilir. Hukuki bir konuda sormak istedikleriniz için irtibat bilgilerimizden bize ulaşabilirsiniz.
VERDA’nın bilgisi ve önceden yazılı onayı olmaksızın, bu siteye atıf yapılamaz veya link verilemez.
Sitemizde yer alan tüm bilgiler, bültenler, marka ve logoya ilişkin tüm fikri mülkiyet hakları VERDA’ya aittir ve VERDA’nın önceden yazılı muvafakati olmadan kopyalanamaz, çoğaltılamaz veya kullanılamaz.
Aşağıda detaylarını okuyabileceğiniz Gizlilik Politikamız kapsamında, sitemizi ziyaretiniz esnasında paylaşmış olduğunuz bilgilerin olması durumunda, söz konusu bilgiler sadece sizlerle irtibata geçmemizin gerekmesi halinde kullanılabilecektir. Bunun haricinde üçüncü kişilerle paylaşılmayacaktır.
Bu Yasal Uyarı ve Gizlilik Politikası’nda değişiklik yapma hakkımız olduğunu belirtir, olası değişikliklerin yine burada yayımlanacağının da altını çizmek isteriz.
/ Gizlilik Politikası
Sitemizi ziyaret etmeniz halinde bizimle her hangi bir kişisel veri paylaşmış olmuyorsunuz.
“İletişim” alanımızdan veya info@verdahukuk.com’a mail atılarak yapılan iş başvuruları kapsamında başvurucunun özgeçmişinde paylaşmış olduğu kişisel veriler (kimlik bilgileri, iletişim bilgileri, eğitim bilgileri gibi özgeçmişte bulunan tüm bilgiler) yalnızca iş başvurusu değerlendirmesinde işlenmektedir.
“Online Borç Ödeme” alanımızdaki uygulama üzerinden yapılan yönlendirmeyle yapılan ödemelerde, sisteme girilen kredi kartı bilgileri VERDA tarafından kaydedilmemektedir. Söz konusu alana yazılan ad, soyad ve irtibat bilgileri ise yalnızca, ödeme yapılan dosya kapsamında bilgi verilmesini gerektiren bir durum halinde, size ulaşabilmek amacıyla kaydedilmektedir.
Kişisel verileriniz, ilgili mevzuatın öngördüğü durumlarda düzenleyici denetleyici kurumlara ve resmi mercilere aktarılabilecektir.
İşlenen veriler ve bilgiler, yasal veya sözleşmesel dosyalama süresi sona erdiğinde tarafımızca uygun görülecek yöntemlerden biri ile silinecek, yok edilecek veya imha edilecektir.
Sitemizdeki çerezleri silebilir, devre dışı bırakabilir ya da engelleyebilirsiniz. Bilgisayarlarında çerez kullanımını devre dışı bırakmış ziyaretçilerimiz de internet sitesini kullanmaya devam edebilir. Ayrıca tüm ziyaretçilerimiz VERDA tarafından kendileri hakkında tutulan bilgileri görmek, değiştirmek ya da silmek için info@verdahukuk.com adresine e-posta göndererek talepte bulunabilirler. Talebin kimlik ve adres bilgilerinizi içermesi ve başvuruya kimliğinizi tevsik edici belgelerin de eklenmesi gerekmektedir.
/ COVID - 19
VERDA
COVID – 19 salgınından kaynaklanan risklere karşı aldığımız tedbirler kapsamında, ekibimizin ofiste bulunmaları gerekmedikçe çalışmalarına uzaktan devam edebilmeleri için gerekli tüm teknolojik ve lojistik altyapı devrededir ve müvekkillerimize verilen hizmetlerin herhangi bir gecikme yaşanmaksızın devam etmesi için her türlü önlem alınmıştır. Hali hazırda ofisimizde fiziksel katılımla çalışma yapılmakta olup, binamızda ve çalışma ofislerimizde detaylı dezenfeksiyon işlemi yapılmıştır. Ayrıca ortak kullanım alanları günlük olarak dezenfekte edilmekte ve ozonlama işlemi yapılmaktadır.